کارت‌های بانکی که در ایران به نام عابربانک شناخته می‌شوند اولین مرحله ایمن‌سازی دسترسی به حساب افراد و استفاده از خودپرداز به شمار می‌آیند. این کارت‌ها در کنار مزایای خود امروز در حال حذف از چرخه خدمات بانکداری الکترونیکی میباشند. از دلایل این امر میتوان به رشد فناوری، بالارفتن هزینه تکثیر و تولید کارت، پایین آمدن ضریب ایمنی کارت ها و تقاضا برای سهولت و آسان‌سازی استفاده از دستگاه خودپرداز اشاره کرد. بانک‌های خصوصی ایران پیشتاز ارائه خدمات الکترونیک پرداخت و بانکداری فناورانه هستند و برای حذف کارت از حساب های بانکی این بانکها مثل سایر خدمات جدید همچنان پیشتاز هستند. دریافت و جمع‌آوری اطلاعاتی از مشتریان که معمولا در نظام بانکداری ایران سابقه نداشته است شروع تلاش برای گام بعدی خدمات بانکداری الکترونیک بدون کارت است. به عنوان مثال برخی از بانک ها در هنگام ایجاد حساب برای مشتری جدید یا ارائه خدماتی مثل تعویض کارت علاوه بر اطلاعات عادی، اسکن اثر انگشت را نیز دریافت می‌کنند. اسکنرهای اثر انگشت تقریبا در اکثر دستگاه های ارائه کننده خدمات بانکی حال حاضر از جمله خودپرداز مورد استفاده نیست.
آیا کارت عابربانک از سیستم بانکداری الکترونیک حذف می‌شود؟
تعدد حساب‌ها و نحوه مدیریت آنها یکی از چندین چالش مهمی است که بر سر راه حذف کارت از سیستم بانکداری الکترونیک وجود دارد. با این حال ارائه خدمات بدون کارت در بیشتر دستگاه های خودپرداز آغاز شده است. لازم به ذکر است که ارائه چنین خدمتی در حال حاضر به دستگاه خودپرداز محدود نیست و از طرف بانک ارائه کننده سرویس باید فعال و مدیریت شود. اما بزودی شاهد نصب تجهیزات سخت‌افزاری اضافه نیز خواهیم بود که بستر ارتباطی را از سمت کاربر نیز تقویت کند.کارت عابربانک به عنوان یک مرحله مهم برای اعتبارسنجی اطلاعات کاربر در صورتی قابل حذف است که بتوان جایگزین ایمن‌تر، ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر برای آن ارائه کرد. این که آیا کارت عابر بانک به صورت کامل از سیستم بانکداری حذف می‌شود یا خیر و زمان آن چه موقع خواهد بود هنوزپاسخ قطعی ندارد. بحث اعتبارسنجی مشتری و حذف کارت به عنوان یک لایه ایمن برای دسترسی، دوچالش بسیار مهم در مسیر حذف کارت‌ها از دستگاه های خودپرداز است. حذف هر لایه نیازمند تقویت لایه‌های دیگر یا جایگزینی آن با یک فرایند ایمن‌تر و ساده‌تر است که در حال حاضر حذف کارت بوسیله حواله خرید و اعتبارسنجی بوسیله تلفن همراه انجام می‌شود. این روند در حال حاضر برای بخش قابل توجهی از مردم که سطح سواد دیجیتالی کمتری بهره‌مند هستند مشکل‌ساز است. نباید فراموش کرد که طبقه متوسط اصلی‌ترین مشتریان خودپردازها هستند و هرگونه تغییری که منجر به پیچیده‌‌تر شدن روند استفاده از آن گردد باعث بازگشت به بانکداری سنتی خواهد شد.
ارسال حواله مستقیم بوسیله خودپرداز
برداشت وجه بدون کارت با کمی تغییر در اکثر خودپردازهایی که این قابلیت را پشتیبانی می‌کنند به صورت ارسال حواله است. بسته به این که از خدمات کدام بانک استفاده می‌کنید، درخواست برداشت بدون کارت را صاحب حساب صادر می‌کند. این درخواست می‌تواند از طریق خود دستگاه خودپرداز یا سایر سامانه‌های بانکداری الکترونیک متصل به حساب انجام شود. نام و شماره تلفن همراه دریافت کننده حواله را وارد می‌کنید که می‌تواند خود شما شخص یا دیگری باشد. دریافت کننده حواله می‌تواند با شناسه حواله دریافت شده به خودپرداز مراجعه کرده و مبلغ مذکور را بدون کارت دریافت کند. در واقع آنچه تحت عنوان خدمات بدون کارت تبلیغ می‌شود جایگزینی یا حذف کارت از چرخه خدمات خودپرداز نیست. ارسال حواله مستقیم یا غیرمستقیم برای سایرین یک قابلیت ارزشمند است که با کارت یا بدون کارت قابل استفاده و روز به روز در حال استفاده بیشتر است. این امکان، تنها برای برداشت وجه نقد قابل استفاده است. و تنها زمانی استفاده از آن مزیت است که اطمینان داشته باشید دریافت کننده حواله تمایل به دریافت وجه نقد دارد. این وجه در چارچوب و محدوده پرداخت مبلغ قابل برداشت که توسط بانک مرکزی از خودپردازها تغیین شده است قرار دارد.
حذف کارت و نظام یکپارچه خدمات پرداخت
بزرگترین مزیتی که حذف کارت از خودپردازها به همراه دارد پیوستن بانکها به نظام یکپارچه خدمات پرداخت از طریق دستگاه atm است. این سوال مهم همچنان بدون پاسخ است که اگر مشتری بخواهد در آینده بدون کارت از خودپرداز استفاده کند آیا ملزم به مراجعه به خودپرداز همان شعبه از بانک خود است یا به هر خودپرداز دیگری هم می‌تواند مراجعه کند؟ نظام یکپارچه پرداخت باعث می‌شود همه حساب‌ها زیر مجموعه یک ساختار واحد مثل شماره ملی یا هر ساختار مورد تایید بانک مرکزی قرار گیرد. با این شیوه مشتریان به آسانی خواهند توانست از خدمات یکپارچه فعلی در هر خودپرداز استفاده کند. همچنین شفافیت مالی متحول کننده‌ای به سیستم بانکی وارد شده و از سوی دیگر هزینه های بانکها و صاحبان خودپرداز به واسطه حذف کارت کاهش ملموسی خواهد داشت.
source: نظام یکپارچه خدمات پرداخت با خودپرداز
